ગુજરાત રાજ્ય સરકારે 2024ના ડિસેમ્બર મહિનામાં એક મહત્વપૂર્ણ પહેલ શરૂ કરી છે, જેનું નામ છે ‘મુખ્યમંત્રી પૌષ્ટિક અલ્પહાર યોજના’ (Mukhyamantri Paushtik Alpahar Yojana). આ યોજના રાજ્યના સરકારી અને ગ્રાન્ટ ઈન એઈડ પ્રાથમિક શાળાઓમાં અભ્યાસ કરતા 41 લાખથી વધુ બાળકોને રોજ સવારે પૌષ્ટિક નાસ્તો પૂરો પાડવાનો ઉદ્દેશ ધરાવે છે. આ પહેલ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના ‘પઢાઈ ભી, પોષણ ભી’ના ધ્યેયને સાકાર કરવા માટે સુપોષિત ગુજરાત મિશન હેઠળ અમલમાં મૂકવામાં આવી છે.
યોજના વિશેનો સર્વગ્રાહી દૃષ્ટિકોણ
- શાળાઓમાં પૌષ્ટિક નાસ્તાનો પ્રારંભ
આ Yojana હેઠળ રાજ્યની 32,277 સરકારી અને ગ્રાન્ટ ઈન એઈડ પ્રાથમિક શાળાઓના બાલવાટિકાથી ધોરણ 8 સુધીના વિદ્યાર્થીઓને રોજ સવારે શાળા શરૂ થવાને પૂર્વે પૌષ્ટિક નાસ્તો આપવામાં આવશે. આ નાસ્તામાં ખાંડેલા સીંગદાણા, સુખડી, ચણા ચાટ, મિક્સ કઠોળ અને શ્રી અન્ન (મીલેટ)માંથી બનાવેલી ખાદ્ય સામગ્રીનો સમાવેશ થશે, જે બાળકોના શારીરિક અને માનસિક વિકાસ માટે જરૂરી પોષણ પૂરૂ પાડે છે.
- પોષણયુક્ત મધ્યાહન ભોજન સાથે સંકલન
આ યોજના પીએમ પોષણ યોજનાના ભાગરૂપે કાર્યરત છે, જેમાં બપોરના ભોજન સાથે પૌષ્ટિક નાસ્તો આપવામાં આવશે. આથી, બાળકોને દિવસ દરમિયાન પૂરતું પોષણ મળશે, જે તેમના શૈક્ષણિક અને શારીરિક વિકાસ માટે અનિવાર્ય છે.
- પોષણલક્ષી ખોરાક વિકલ્પો
Yojana માં સપ્તાહ દરમિયાન વિવિધ પોષણયુક્ત ખોરાક વિકલ્પો આપવામાં આવશે, જેમ કે ખાંડેલા સીંગદાણા, સુખડી, ચણા ચાટ, મિક્સ કઠોળ અને શ્રી અન્નમાંથી બનાવેલી ખાદ્ય સામગ્રી. આ ખોરાક વિકલ્પો બાળકોને જરૂરી કેલરી અને પ્રોટીન પૂરૂ પાડે છે, જે તેમના શારીરિક અને માનસિક વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
- ખર્ચ અને ફંડિંગ
આ યોજનાને અમલમાં મૂકવા માટે રાજ્ય સરકાર વાર્ષિક રૂ. 617 કરોડનો ખર્ચ કરશે. આમાં રૂ. 493 કરોડ સામગ્રી ખર્ચ અને રૂ. 124 કરોડ માનદ વેતન વધારાના ખર્ચનો સમાવેશ થાય છે. આ ખર્ચ રાજ્યના નાગરિકોના કરદાતાઓના પૈસાથી કરવામાં આવશે, જે બાળકોના ભવિષ્ય માટે રોકાણ તરીકે ગણાય છે.
- માનદ વેતન અને સ્ટાફની ભૂમિકા
Yojana ની સફળ અમલવારી માટે સ્ટાફની ભૂમિકા મહત્વપૂર્ણ છે. મુખ્યમંત્રી પૌષ્ટિક અલ્પહાર યોજનામાં સંકળાયેલા કર્મચારીઓના માનદ વેતનમાં 50%નો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. માસિક રૂ. 4,500નું વેતન સંચાલકને, રૂ. 3,750નું વેતન કૂક અને હેલ્પરને અને નાની શાળાઓ માટે વધારાના સ્ટાફ-હેલ્પરને રૂ. 1,500નું વેતન આપવામાં આવશે.
- આરોગ્ય અને શારીરિક સુખાકારી
આ Yojana બાળકોના આરોગ્ય અને શારીરિક સુખાકારી પર સકારાત્મક અસર પાડશે. પોષણયુક્ત નાસ્તો અને ભોજન દ્વારા બાળકોને જરૂરી પોષણ મળશે, જે તેમના શારીરિક અને માનસિક વિકાસ માટે અનિવાર્ય છે. આથી, તેઓ શાળામાં વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકશે અને તેમના અભ્યાસમાં સુધારો થશે.
- સામાજિક અને આર્થિક અસર
આ યોજના સમાજના નબળા વર્ગના બાળકોને પોષણ અને શિક્ષણની સુવિધાઓ પૂરી પાડશે. આથી, સમાજમાં શૈક્ષણિક અને આર્થિક સમાનતા વધશે અને બાળકોના ભવિષ્યમાં સુધારો થશે.
પ્રશ્નોત્તરી (Q&A)
પ્રશ્ન 1: આ યોજના કયા બાળકો માટે છે?
ઉત્તર: આ Yojana રાજ્યની સરકારી અને ગ્રાન્ટ ઈન એઈડ પ્રાથમિક શાળાઓમાં અભ્યાસ કરતા બાલવાટિકા થી ધોરણ 8 સુધીના વિદ્યાર્થીઓ માટે છે.
પ્રશ્ન 2: આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ શું છે?
ઉત્તર: આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ બાળકોને પોષણયુક્ત નાસ્તો પૂરો પાડીને તેમના શારીરિક અને માનસિક વિકાસમાં સુધારો લાવવાનો છે.
પ્રશ્ન 3: આ યોજનાનો અમલ ક્યારે શરૂ થયો?
ઉત્તર: આ યોજનાનો અમલ 2024ના ડિસેમ્બર મહિનામાં શરૂ થયો.
પ્રશ્ન 4: આ યોજનામાં કયા પ્રકારના ખોરાક વિકલ્પો આપવામાં આવશે?
ઉત્તર: આ યોજનામાં ખાંડેલા સીંગદાણા, સુખડી, ચણા ચાટ, મિક્સ કઠોળ અને શ્રી અન્ન (મીલેટ)માંથી બનાવેલી ખાદ્ય સામગ્રી જેવી પોષણયુક્ત ખોરાક વિકલ્પો આપવામાં આવશે.
પ્રશ્ન 5: આ યોજનાને અમલમાં મૂકવા માટે કેટલો ખર્ચ થશે?
ઉત્તર: આ Yojana ને અમલમાં મૂકવા માટે રાજ્ય સરકાર વાર્ષિક રૂ. 617 કરોડનો ખર્ચ કરશે.
પ્રશ્ન 6: આ યોજનામાં સંકળાયેલા કર્મચારીઓને કેટલું વેતન મળશે?
ઉત્તર: આ યોજનામાં સંકળાયેલા કર્મચારીઓને તેમના કાર્યના આધારે વેતન આપવામાં આવશે
આવી જ તમામ ખબરો થી જાણકાર રહેવા માટે અમારી સાથે જોડાયા રહો….